چرا کودک شما بد راه می‌رود؟ + ویدیو انواع مشکلات راه رفتن

هنگامی که کودکان در حال یادگیری راه رفتن هستند، ممکن است به دلایل متفاوتی الگوی حرکتی آن‌ها مشکل داشته و بد راه بروند. برخی از این مشکلات به‌خودی‌خود در طول زمان برطرف می‌شوند، اما برخی دیگر نیاز به نظارت و درمان توسط پزشک دارند. اگر کودکان مشکل عدم تعادل دارند یا نشانه‌هایی از تأخیر در رشد از خود نشان می‌دهند باید مورد توجه قرار گیرد. مهم‌ترین نکته در درمان مشکل بد راه رفتن کودکان این است که از میان انواع متفاوت آن، الگوی حرکتی کودک تشخیص داده شود و بر اساس آن برنامه درمانی تعیین گردد که معمولاً شامل استفاده از ارتزها (کفی و کفش طبی)، فیزیوتراپی، مصرف دارو و… است. فراموش نکنید که فرآیند درمان و اصلاح الگوی راه رفتن نیاز به صبر و پیگیری والدین دارد.

آیا کودک من بد راه می‌رود؟

نحوۀ راه رفتن کودک در بررسی مراحل رشد و اینکه چه مشکلات اسکلتی و عضلانی می‌تواند داشته باشد، بسیار مهم است. هنگامی که کودک شروع به راه رفتن می‌کند، تعادل و حرکت او توسط ماهیچه‌هایش هماهنگ می‌شوند. ممکن است در الگوی راه رفتن کودکان در سال‌های اول زندگی آن‌ها، ناهنجاری‌های واضحی وجود داشته باشد. البته بسیاری از این اختلالات رایج هستند و خودبه‌خود رفع می‌شوند، اما برخی نیاز به مراجعه به پزشک دارند.

در الگوی راه رفتن به صورت طبیعی و سنینی که این تغییرات حرکتی در آن رخ می‌دهد، تنوع قابل توجهی وجود دارد و در بسیاری از موارد این موضوع به ژنتیک و سابقه خانوادگی کودک مربوط می‌شود.

انواع بد راه رفتن کودک

ناهنجاری راه رفتن نوعی اختلال حرکتی رایج است و کودکان خردسال با رشد و عادت به حرکت، برای مدتی اختلال در راه رفتن دارند. به یاد داشته باشید که اکثر بچه‌ها ممکن است بد راه بروند اما بدون نیاز به درمان پزشکی، الگوهای حرکتی غلط در سنین خردسالی را پشت سر می‌گذارند.

شایع‌ترین انواع ناهنجاری‌های راه رفتن در کودکان به شرح زیر است:

راه رفتن با چرخش پنجه به داخل (In-toeing)

پاهای برخی از کودکان هنگام راه رفتن به سمت داخل می‌چرخد و معمولاً این نوع الگوی حرکت در هر دو پا دیده می‌شود، اما کودک همچنین می‌تواند فقط با یک پا این‌‌گونه راه برود. در اغلب موارد راه رفتن با چرخش پنجه به داخل، یک مشکل جدی نیست و به مرور رفع می‌شود.

کودکانی که این‌گونه راه می‌روند، کمی بیشتر از سایر کودکان زمین می‌خورند، اما با رشد کودک، این زمین خوردن‌ها نیز به مرور کم‌تر می‌شود. حدود ۱۰% از کودکان بین ۲ تا ۵ سال این مشکل را دارند که ۹۰% آن‌ها به‌طور طبیعی بهبود می‌یابند. البته، این مشکل در برخی از کودکان با گذشت زمان رفع نمی‌شود و ممکن است نیاز باشد به پزشک مراجعه کنید.

سه علت شایع راه رفتن با چرخش پنجه به داخل در کودکان عبارت‌اند از:

• چرخش استخوان ران به داخل
• چرخش استخوان ساق پا به داخل
• چرخش استخوان‌ کف پا به داخل

این الگوی حرکتی همچنین می‌تواند ناشی از کوتاهی پا، زانوی ضربدری و انحراف ستون فقرات باشد که نیاز به ارزیابی دقیق دارد. زیرا، گاهی چند مورد به طور هم‌زمان در کودک تشخیص داده می‌شود.

هنگامی که پزشک کودک را معاینه می‌کند، تشخیص می‌دهد که این الگوی حرکتی بخاطر وجود مشکل در کدام استخوان است. سپس، با توجه به علت ایجاد آن، احتمال دارد پزشک فرزند شما را فقط تحت نظر نگه دارد یا ورزش و فیزیوتراپی را برای رفع این مشکل توصیه کند. به ندرت درمان‌های دیگری برای این مشکل در نظر گرفته می‌شود.

کودکان دارای این عارضه تمایل دارند به شکل «W» بنشینند؛ بنابراین، باید کودکان را تشویق کنید تا این‌گونه ننشینند. زیرا این الگوی حرکتی معمولاً با رشد کودک برطرف می‌شود، اما این نوع نشستن روند رفع این مشکل را به تأخیر می‌اندازد یا از آن جلوگیری می‌کند. در مقابل، کودکان را تشویق کنید تا به صورت چهار زانو بنشینند. همچنین، فعالیت‌هایی مانند رقص باله که برای انجام آن‌ها لازم است پنجه پا به سمت بیرون بچرخد، به بهبود این مشکل کمک می‌کند.

در نهایت فراموش نکنید که در بیش‌تر مواقع، این الگوی حرکتی بر توانایی کودک شما برای راه رفتن، دویدن، بازی یا داشتن یک زندگی عادی تأثیر جدی نمی‌گذارد.

راه رفتن با چرخش پنجه به خارج (Out-toeing)

الگوی راه رفتن با چرخش پنجه به خارج، وقتی است که پای کودک شما به جای حرکت در محور مستقیم و رو به جلو هنگام راه رفتن، به سمت بیرون می‌چرخد. این عارضه، بسیار کمتر از چرخش پنجه به داخل رایج است و معمولاً در کودکان در سنین بالاتر دیده می‌شود و به سابقه خانوادگی آن‌ها بستگی دارد. این نحوۀ راه رفتن اغلب طبیعی است و خودبه‌خود رفع می‎‌‌شود. اما، در برخی موارد باید جدی گرفته شود و برای درمان به پزشک مراجعه کرد.

علل شایع این عارضه موارد زیر هستند:

• چرخش استخوان ران و لگن به خارج: در دوران بارداری، استخوان ران کودک به بیرون می‌چرخد تا در رحم مادر جا شود. این عارضه که در بدو تولد وجود دارد، معمولاً وقتی کودک به تنهایی شروع به راه رفتن می‌کند، از بین می‌رود.
• چرخش استخوان ساق پا به خارج: مشابه علت اشاره‌ شده در بالا، چرخش استخوان ساق پا به خارج نیز معمولاً به دلیل نحوۀ قرار گرفتن کودک در رحم است. بر خلاف مورد اول، چرخش استخوان ساق پا به خارج معمولاً بهبود نمی‌یابد و حتی ممکن است با رشد کودک بدتر نیز شود. اسپلینت‌ها، بریس‌ها، کفش‌های مخصوص یا دستکاری کایروپراکتیک باعث بهبود نمی‌شود.
• کف پاهای صاف: هنگامی است که هیچ قوسی در پا وجود نداشته باشد که در نوزادان و کودکان نوپا طبیعی است. اگر این الگوی راه رفتن بخاطر داشتن کف پاهای صاف ایجاد شده باشد، معمولاً به تنهایی و بدون نیاز به درمان بهبود می‌یابد.

درمان به تشخیص زمینه‌ای وابسته است که باعث ایجاد این عارضه می‌شود. پزشک معمولاً پیشرفت طبیعی این عارضه را تحت نظر می‌گیرد، اما گاهی اوقات، چرخش استخوان ساق پا به خارج هنگامی که باعث ایجاد درد، لنگیدن، مشکلات مربوط به کاسه زانو یا مشکلات شدید در راه رفتن و دویدن در سنین بالاتر کودک شود، ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد.

لنگیدن (Antalgic Gait)

الگوی راه رفتن همراه با لنگیدن، معمولاً ناشی از درد است و در آن مدت زمانی که کودک می‌ایستد، کوتاه‌تر از زمانی است که پای دیگر را برای برداشتن قدم بعدی جلو می‌آورد. این مشکل باعث می‌شود کودک شما به طور ناموزون راه برود. این عارضه بیشتر در کودکان و افراد مسن دیده می‌شود و در کودکان، لنگیدن اغلب ناشی از آسیب‌های جزئی است که اغلب به‌خودی‌خود بهبود می‌یابند.

لنگیدن ممکن است ناشی از موارد نسبتاً جزئی مانند پیچ‌خوردگی انگشتان یا مچ پا باشد و معمولاً با گذشت زمان به طور طبیعی رفع می‌شوند. علل بروز این عارضه به طور کلی در این دسته‌های اصلی قرار می‌گیرند:

• جراحت
• بدشکلی مانند کوتاهی پا یا کجی ستون فقرات
• عفونت
• التهاب
• اختلالات عروقی
• تومورها

درمان بر اساس علل زمینه‌ای تعیین می‌شود. بدین صورت که پس از مشخص شدن علت، پزشک درمان خاصی را بر اساس آن تجویز می‌کند که اغلب شامل موارد زیر است:

• دارودرمانی
• استفاده از ابزارهای کمکی برای راه رفتن
• فیزیوتراپی یا طراحی یک برنامه ورزشی
• جراحی

تلو تلو خوردن یا راه رفتن بدون تعادل (Ataxic Gait)

تلو تلو خوردن نشانه‌ای از اختلالات مختلف است که هر سطحی از سیستم عصبی را درگیر می‌کند و باعث اختلال در هماهنگی حرکت و تعادل است. تشخیص این الگوی حرکتی، به ویژه در دوران کودکی دشوار است. شایع‌ترین علامت آن عدم تعادل در راه رفتن است. کودک با پاهای کاملاً جدا شده از هم می‌ایستد و به سرعت تعادل خود را از دست می‌دهد. همچنین هنگام تلاش برای راه رفتن، کودک در جای خود تاب خورده و می‌ایستد و ممکن است چند قدم به سمت عقب بردارد. این نوع راه رفتن بیشتر بر اثر بیماری مخچه است و با تلو تلو خوردن و عدم‌تعادل حین راه رفتن همراه می‌شود. در حالت ایستاده، بدن کودک ممکن است به سمت جلو و عقب و از یک طرف به طرف دیگر تکان بخورد. در واقع، کودکی که دچار این عارضه است نمی‌تواند در یک خط مستقیم راه برود.

اغلب دلایل متعددی برای راه رفتن ناپایدار و بدون تعادل وجود دارد. برخی از این موارد عبارت‌اند از:

• اختلالات عاطفی و شرایط روانی
• بیماری‌های قلبی عروقی
• عفونت و بیماری‌های متابولیک
• اختلالات اسکلتی عضلانی
• اختلالات عصبی
• ناهنجاری‌های حسی

در مواردی مانند تنگی ستون فقرات کمری برای درمان به جراحی نیاز است. در موارد دیگر، برخی از کودکان باید به پزشک مراجعه کنند تا بتوانند با وجود بی‌حسی پا، بدون مشکل راه بروند.

روی پنجه راه رفتن (Toe-Walking)

روی پنجه راه رفتن به خصوص در کودکان خردسال که تازه شروع به راه رفتن می‌کنند بسیار رایج است. در بیشتر موارد، به خودی خود و به مرور زمان بدون مداخله برطرف می‌شود. با این حال، کودکانی که برای مدتی به طور عادی راه می‌روند و بعداً شروع به راه رفتن روی پنجه می‌کنند یا کودکانی که در آن‌ها کوتاهی تاندون آشیل تشخیص داده شده است، باید توسط پزشک معاینه شوند.

در بسیاری از موارد که کودک برای مدت طولانی روی پنجه راه می‌رود، می‌توان علت را سابقه خانواده یا در اثر کشیدگی و انقباض عضلات دانست. در برخی موارد نیز، احتمالاً دامنۀ حرکت در یک پا محدودتر از پای دیگر است که می‌تواند منجر به آسیب شود.

چندین دلیل احتمالی برای محدود بودن دامنۀ حرکتی مچ پا وجود دارد:

• کوتاهی تاندون آشیل یا عضلات ساق پا (عضله کف پا): می‌تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد.
• دیابت: می‌تواند بر رشته‌های تاندون آشیل تأثیر بگذارد و باعث کشیدگی و کوتاهی آن شود.
• استخوانی که حرکت مچ پا را مسدود می‌کند: به عنوان مثال، شکستگی استخوان بر اثر آسیب مچ پا یا بلوک استخوانی می‌تواند مانع حرکت شود.
• کوتاه‌تر بودن یک پا از پای دیگر
• اسپاسم در ماهیچه ساق پا: ممکن است نشانه یک اختلال عصبی زمینه‌ای باشد.

برخی از روش‌های درمانی غیرجراحی با هدف رفع علائم شامل موارد زیر است:

• اسپلینت یا آتل‌های شبانه: از مچ به پایین، پاها در یک اسپلینت شبانه قرار داده می‌شوند تا پا در وضعیت مناسب نگه داشته شود و کشیدگی عضله ساق پا کاهش پیدا کند.
• کفی‌های مخصوص برای بالا بردن پاشنه پا در کفش: قرار دادن این کفی‌ها یا پوشیدن کفش با پاشنه مناسب باعث کاهش تنش در تاندون آشیل شود.
• ارتز: کفی‌ها و پوشش‌هایی که در کفش جای می‌گیرند برای اطمینان از توزیع درست وزن روی پاها و کمک به کنترل عدم‌تعادل عضلات یا تاندون‌ها اغلب تجویز می‌شوند.
• فیزیوتراپی: تمریناتی که باعث کشش عضله ساق پا می‌شوند برای کمک به رفع کشیدگی عضلات مناسب هستند.

در بعضی موارد، این عارضه ممکن است نشانه یک اختلال عصبی عضلانی مانند فلج مغزی یا دیسپلازی رشد در اختلاف لگن یا طول پا باشد.

راه رفتن چرخشی (Circumduction Gait)

این الگوی راه رفتن سبب می‌شود که لگن کودکان هنگام جلو بردن پای عقب برای قدم برداشتن، بیش از حد چرخیده و از محور بدن دور شود.

راه رفتن چرخشی در کودکانی که یکی از شرایط زیر را دارند دیده می‌‌شود:

• تفاوت مشخص در طول پاها (یک پا بلندتر از پای دیگر)
• حرکت محدود مفاصل (محدودیت در خم کردن زانو)
• آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان (juvenile idiopathic arthritis)

از جمله روش‌های درمانی برای این الگوی حرکتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تقویت عضلات
• تحریکات الکتریکی عملکردی
• ارتزهای مچ پا
• واقعیت مجازی، تمرین ذهنی با تصاویر حرکتی
• تزریق سم بوتولینوم به عضلات

یک پژوهش ادغام حالت‌های دیگری مانند آموزش راه رفتن به کمک ربات و روش‌های الکترومکانیکی، واقعیت مجازی، تمرین ذهنی با تصاویر حرکتی و تزریق سم بوتولینوم در عضلات را پیشنهاد می‌کند. به علاوه، تزریق سم بوتولینوم در عضله مورد نظر می‌تواند بهبودی قابل توجهی در الگوی راه رفتن به همراه داشته باشد.

راه رفتن اسپاستیک ( Spastic Gait)

راه رفتن اسپاستیک در کودکان مبتلا به فلج مغزی و بیماری‌های عصبی حرکتی فوقانی دیده می‌شود. این عارضه به دلیل سفت و ضعیف بودن ماهیچه‌های پا، به خصوص در یک طرف ایجاد می‌شود. این ماهیچه‌ها به مرور زمان منقبض و کشیده می‌شوند که منجر به عدم انعطاف‌پذیری و حرکت صحیح مفاصل کودکان می‌گردد. بنابراین، ممکن است کودکان راست و مستقیم راه بروند، پاهای خود را روی زمین بکشند و یا به هم نزدیک کنند.

دلایلی که برای این نوع راه رفتن وجود دارد، موارد زیر هستند:

• اختلالات ژنتیکی از جمله سندرم استرج وبر (Sturge–Weber Syndrome)
• آسیب‌دیدگی هنگام تولد
• بیماری‌های عصبی مختلف
• ام‌اس (MS)
• آبسه مغزی
• تومور مغزی
• سکته
• فلج مغزی

معاینه بالینی، شرح حال دقیق، اطلاعات مربوط به عوارض حاملگی و زایمان و ثبت هر گونه تصادف، حادثه یا سایر اختلالات، همگی برای تجزیه و تحلیل صحیح راه رفتن اسپاستیک انجام می‌شوند. باید قبل از استفاده از دارو برای کاهش انقباض عضلانی که اغلب در این الگوی حرکتی مشاهده می‌شود، ارزیابی دقیق عوارض جانبی بالقوه انجام گیرد.

تزریق سم بوتولینوم (BTA) می‌تواند برای درمان عضلات اسپاستیک یا بیش‌فعال مؤثر باشد. همچنین گزینه‌های جراحی در بسیاری از موارد به رفع عارضه کمک می‌کنند. بریس‌های پا همچنین می‌توانند به حفظ وضعیت مناسب پا در هنگام ایستادن و راه رفتن کمک کنند. آتل‌های کفشی نیز تأثیر مشابه دارند. همچنین، هنگامی که کودک مشکل عدم‌تعادل داشته باشد، پزشک ممکن است استفاده از واکر را توصیه کند.

راه رفتن قیچی‌وار (Scissor Gait)

راه رفتن قیچی‌وار نوعی ناهنجاری حرکتی است که اغلب در کودکان مبتلا به فلج مغزی دیده می‌شود و مهم نیست که این بیماری چقدر خفیف یا شدید باشد، این علائم همیشه به نحوی یا تا حدودی بروز می‌کنند.

هنگامی که کودک این‌گونه راه می‌رود، تحرک ممکن است برای او دشوار، دردناک و به طور غیرمشخصی کُند شود. علت این الگوی حرکتی، اختلال در ارتباط نورون‌ها است. علاوه بر این، سفتی عضلات باعث می‌شود که پاها، باسن و لگن به درجات مختلف خم شوند و ظاهری خمیده داشته باشند. در صورتی که ماهیچه‌های دورکننده ران سفت و منقبض باشند، ناهنجاری در راه رفتن و حرکت قیچی‌وار در زانوها و ران‌ها به وجود می‌آید. در حالی که عضلات مخالف آن‌ها، یعنی ماهیچه‌های نزدیک‌کننده ران به دلیل عدم‌استفاده، ضعیف می‌شوند. تا زمانی که عضلاتِ مسئول خم و راست کردن کف پا از طریق جراحی آزاد نشوند، کودک به این‌گونه راه رفتن ادامه خواهد داد.

پزشکان معتقدند که مداخله زودهنگام به‌طور قابل توجهی باعث بهبود راه رفتن کودک می‌شود و از ایجاد این الگوی حرکتی در کودکان مبتلا به فلج مغزی جلوگیری می‌کند. این عارضه با یک برنامه درمانی دو مرحله‌ای می‌تواند رفع شود:

• مرحله اول باعث شُل شدن ماهیچه‌ها می‌شود. برای این کار، ابتدا باید انقباض عضلانی را کاهش داد.
• در مرحله دوم کودک به طور منظم روی بهبود فرم راه رفتن خود از طریق تمرینات خانگی و فیزیوتراپی کار می‌کند.

راه رفتن پله‌ای (Stepping Gait یا Drop Foot Gait)

کودکان با این مشکل حرکتی، لگن خود را بیش‌ از حد حرکت داده و در نتیجه پا بیش از اندازه برای قدم برداشتن بلند می‌شود، مانند زمانی که کسی از پله‌ها بالا می‌رود.

درمان این مشکل شامل موارد زیر است:

• فیزیوتراپی: می‌تواند به تقویت عضلات و بهبود دامنه حرکتی مچ پا و زانو کمک کند. به عنوان مثال، تمرینات خاصی می‌توانند عضله تیبیالیس قدامی را تقویت کنند و کشش ساق پا نیز می‌تواند باعث حفظ دامنه حرکتی مچ پا شود.
• بریس‌ها، آتل‌ها یا کفی‌های کفش: می‌توانند از پا پشتیبانی کنند و آن را در وضعیت طبیعی‌تری نگه‌ دارند.
• تحریک اعصاب: می‌تواند به بازیابی اعصاب و عضلات پا کمک کند.
• جراحی: می‌تواند برای التیام یک عصب یا کاهش فشار روی آن لازم باشد. پزشک همچنین ممکن است پیوند استخوان‌های مچ پا یا جراحی تاندون را پیشنهاد دهد.

اردک‌وار راه رفتن (Waddling Gait)

عضلات لگن، مسئول حفظ سطح لگن هنگام راه رفتن هستند. اگر کودک در یک طرف لگن ضعف داشته باشد، این منجر به افتادگیِ سمت دیگر لگن در حین راه رفتن می‌شود. همچنین، ضعف در دو طرف لگن در حین راه رفتن، منجر به حرکت اردک‌وار می‌شود. کودک شما ممکن است وزن خود را به یک طرف بدنش منتقل کند و باعث می‌شود که باسن، زانوها و پاها به سمت بیرون چرخانده شوند. همچنین، باعث می‌شود که حرکت بالاتنه‌ بیش از اندازه باشد.

کودکان مبتلا به تحلیل عضلانی این مشکل راه رفتن را دارند. این عارضه ناشی از ضعف عضلات باسن نیز است و می‌تواند منجر به عدم تعادل در کودک شود. مشخصه این حالت افتادن لگن به یک طرف بدن در حین راه رفتن است که باعث خم شدن بیشتر زانو (خم شدن زانو) برای نکشیدن پا روی زمین می‌شود. همچنین ضعف عضله نزدیک‌کننده ران نیز علتی دیگر برای این عارضه می‌تواند باشد.

روش‌های مختلفی برای درمان این الگوی حرکتی وجود دارد:

• فیزیوتراپی: می‌تواند اثرات ضعیف شدن عضلات لگن را کاهش دهد.
• دارو: برای کمک به کاهش ناراحتی ناشی از این نوع راه رفتن می‌توان از داروهای ضد التهاب استفاده کرد.
• جراحی

خمیده راه رفتن (Crouch Walking)

خمیده راه رفتن یک الگوی راه رفتن غیرعادی است که با موارد زیر مشخص می‌شود:

• خم شدن غیرعادی مچ پا به سمت بالا (دورسی فلکشن مچ پا)
• خم شدن غیرعادی زانو
• خم شدن غیرعادی لگن

این الگوی حرکتی در درجه اول ناشی از انقباضات غیرارادی عضلات است که نتیجه آن، اختلال در ارتباط بین مغز و عضلات است. در نتیجه، ماهیچه‌ها برای مدت طولانی منقبض می‌مانند.

برای اصلاح این نوع راه رفتن، افراد مبتلا به فلج مغزی باید علت اصلی آن یعنی انقباضات غیرارادی عضلات را درمان کنند. چند نمونه از روش‌های درمانی در ادامه اشاره شده‌اند:

• استفاده از ارتزها (کفی، کفش، بریس‌ها)
• تزریق بوتاکس برای از بین بردن موقت انقباض عضلات
• فیزیوتراپی
• جراحی

در کلینیک دیاکو، ما برای بد راه رفتن کودکان چه کاری انجام می‌دهیم؟

هنگامی که برای درمان اختلال راه رفتن کودک خود به کلینیک دیاکو مراجعه می‌کنید، پزشکان ما ابتدا با ارزیابی فیزیکی دقیق، آگاهی از سوابق بیماری‌ها و سابقه خانوادگی، علت زمینه‌ای بد راه رفتن کودک را تشخیص می‌دهند. سپس، بر اساس آن، درمان پیشنهادی انجام می‌گیرد.

در ادامه، به مراحل درمان بد راه رفتن کودکان اشاره شده است:

معاینه و تشخیص علت بد راه رفتن کودک

پزشک، معاینه را با تماشای کودک هنگام راه رفتن یا دویدن انجام می‌دهد تا مشخص شود که آیا شکل پاهای کودک حین حرکت، یکسان یا متفاوت است. همچنین، ممکن است پزشک دربارۀ درد حین راه رفتن و سابقه ناهنجاری‌های اسکلتی-عضلانی اعضای خانواده نیز سوال بپرسد. پزشک در طول معاینه فیزیکی، ناهنجاری‌های راه رفتن را تشخیص می‌دهد و همچنین:

• قدرت، سفتی و هماهنگی عضلات کودک را ارزیابی می‌کند.
• طول پاهای کودک را بررسی می‌کند.
• بینایی و فشار خون کودک را بررسی می‌کند.
• گردن و ستون فقرات کودک را بررسی می‌کند.
• تعادل کودک را ارزیابی می‌کند.
• دامنه حرکت مفاصل مورد استفاده برای راه رفتن را ارزیابی می‌کند.

سایر روش‌های تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اسکنر سه‌بُعدی: فشار وارد به پاها هنگام راه رفتن، عدم تعادل و سایر الگوها و عارضه‌های حرکتی را تشخیص می‌دهد.
• اشعه ایکس: یک آزمایش تشخیصی که تصاویری از بافت‌ها، استخوان‌ها و اندام‌های داخلی تولید می‌کند که می‌توان از آن برای بررسی ساختار و تراز استخوان استفاده کرد.
• MRI: یک روش تشخیصی است که تصاویر دقیقی از بافت‌ها و ساختارهای نرم در بدن ایجاد می‌کند. این آزمایش گاهی اوقات برای رد هر گونه ناهنجاری مرتبط با نخاع و اعصاب انجام می‌شود.
• سی‎تی اسکن: یک روش تصویربرداری تشخیصی که تصاویر دقیقی از استخوان‌ها و مفاصل را نشان می‌دهد.

طراحی برنامه درمانی و اصلاح بد راه رفتن

پزشک الگوهای راه رفتن کودک را بررسی می‌کند تا مطمئن شود که پاهای او به رشد خود ادامه می‌دهند و اختلال حرکتی با گذشت زمان رفع می‌شوند. خوشبختانه، بیشتر علل بد راه رفتن، بدون هیچ مداخله‌ای با رشد کودک برطرف می‌گردد. به یاد داشته باشید که روند درمان طولانی‌مدت بوده و نیازمند پیگیری مستمر والدین است. اگر بد راه رفتن ناشی از آسیب یا شرایط مربوط به رشد کودک باشد، پزشک آن را درمان می‌کند. هنگامی که بد راه رفتن به صورت طبیعی برطرف نشود، ممکن است نیاز به جراحی باشد.

درمان بد راه رفتن بر اساس نوع راه رفتن و علت آن متفاوت است. گزینه‌های درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• داروهایی برای درمان بیماری زمینه‌ای مانند آرتروز، بیماری پارکینسون یا ام‌اس
• استراحت در صورت آسیب‌دیدگی
• فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی
• اصلاح پاسچر و اصلاح حرکتی
• جراحی، از جمله تعویض مفصل ران یا زانو
• استفاده از وسایل کمکی حرکتی، مانند عصا یا واکر
• تنظیم کفش و استفاده از کفی کفش، آتل یا بریس

عوارض درمان نکردن و جدی نگرفتن بد راه رفتن کودک

بد راه رفتن کودک ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جسمی یا عصبی باشد که نیاز به ارزیابی و درمان دارند. درمان نکردن یا جدی نگرفتن این مشکلات می‌تواند عوارض مختلفی به همراه داشته باشد. از جمله:

• تشدید مشکلات حرکتی: اگر مشکلات راه رفتن کودک بدون درمان باقی بماند، ممکن است با گذشت زمان بدتر شوند و توانایی کودک برای حرکت بهبود نیابد.
• احساس درد و ناراحتی: بد راه رفتن ممکن است احساس درد و ناراحتی در پاها، مفاصل و ستون فقرات کودک ایجاد کند که می‌تواند به مرور زمان باعث آسیب‌های بیشتر شود.
• اختلال در رشد: مشکلات راه رفتن ممکن است تأثیر منفی بر رشد کودک داشته باشد. کودک ممکن است در یادگیری و انجام فعالیت‌های روزمره دچار مشکل شود.
• اختلالات اجتماعی و روانی: کودکانی که دچار مشکلات حرکتی هستند، ممکن است در فعالیت‌های اجتماعی و بازی با دیگر کودکان مشکل داشته باشند که می‌تواند به کاهش اعتمادبه‌نفس و مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب شدید منجر شود.
• تغییرات غیرطبیعی در عضلات و اسکلت: بد راه رفتن می‌تواند تغییرات غیرطبیعی در عضلات و اسکلت کودک ایجاد کند که ممکن است در طولانی‌مدت به مشکلات جدی‌تر منجر شود.
• ناتوانی‌های مزمن: در صورت عدم درمان، بد راه رفتن ممکن است به ناتوانی‌های مزمن تبدیل شود که توانایی کودک برای زندگی مستقل را تحت تأثیر قرار دهد.

به همین دلیل، مهم است که در صورت مشاهدۀ نشانه‌هایی از مشکلات راه رفتن در کودک، والدین یا مراقبان کودک به پزشک مراجعه کنند تا ارزیابی‌های لازم، انجام شده و درمان‌های مناسب آغاز شود.